Na dwie niedziele przed Adwentem Niemcy obchodzą Dzień Żałoby Narodowej - Volkstrauertag. W tym dniu Niemcy oddają hołd ofiarom obu wojen światowych, ofiarom nazistowskich zbrodni, ofiarom wypędzeń, wysiedleń i ucieczek.

"Dzień Żałoby Narodowej" (Volkstrauertag) jest w Niemczech świętem państwowym i należy do tzw. "Dni cichych" podobnie jak Wielki Piątek. Inicjatywę odchodzenia Dnia Żałoby Narodowej zgłosiła po I wojnie światowej społeczna organizacja Ludowy Związek Opieki nad Grobami (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.). Będzie on też głównym organizatorem uroczystości w Republice Weimarskiej oraz Republice Federalnej Niemiec. W III Rzeszy władze nazistowskie wykorzystały ten dzień dla własnych celów i uczyniły z niego święto państwowe. Zmieniono też nazwę na „Dzień Pamięci Bohaterów" (Heldengedenktag). Związek przestał odgrywać wtedy jakąkolwiek rolę.

Jednym z naczelnych zadań Związku jest tworzenie cmentarzy i opieka nad nimi. Związek zajmuje się opieką nad grobami, przy czym podkreśla wagę i znaczenie przesłania pokoju i pojednania. Dużą wagę przykłada też do wychowywania młodzieży. Już w 1960 r. Związek wystartował z ważną akcją "Pojednanie ponad grobami" (Versöhnung über die Gräber), do której zaproszono młodzież z różnych krajów. Wspólna praca na cmentarzach wojennych w Niemczech i zagranicą miała zbliżać młodych ludzi i rodzić refleksję nad skutkami wojen. Innymi zadaniami po II wojnie światowej było informowanie bliskich o miejscach spoczynku, pomoc w ekshumacjach. Od lat 50. XX w. organizowano pomoc dla krewnych w docieraniu do odległych cmentarzy wojennych.

Centralne uroczystości Dnia Żałoby Narodowej odbywają się z udziałem Prezydenta Niemiec w Sali Plenarnej Niemieckiego Parlamentu - Bundestagu. W ich trakcie czytany jest specjalny tekst:

"Wspominamy dzisiaj żołnierzy, którzy zginęli w czasie obu wojen światowych, w wyniku ran lub zmarli w niewoli, mężczyzn, kobiety i dzieci, którzy stracili życie w swej ojczyźnie, wspominamy także – wszystkich tych, którzy w okresie rządów przemocy stali się ofiarami z powodu swych przekonań albo swej wiary albo zostali zabici tylko dlatego, że należeli do innego narodu albo rasy, wspominamy – mężczyzn, kobiety i dzieci, które zginęły wskutek wojny lub z powodu podziału Niemiec, uczestniczymy – w bólu rodzin poległych i zabitych ze wszystkich narodów, które musiały cierpieć podczas obu wojen albo do dziś muszą cierpieć z powodu wojen. Opłakujemy, jednak żyjemy nadzieją pojednania narodów i pokoju w świecie. W tym kierunku chcemy działać".

Odgrywana jest także pieśń Der gute Kamerad ("Dobry towarzysz"), znana również jako Ich hatt' einen kameraden ("Miałem towarzysza"). Autorem tekstu z 1809 r. jest niemiecki poeta Ludwig Uhland. W 1825 r. kompozytor Friedrich Silcher napisał do nich muzykę. Pieśń ta jest integralną częścią wojskowych ceremonii pogrzebowych.